Regionale samenwerking
Er is een verkenning gedaan naar regionale samenwerking en sterk bestuur. Dit naar aanleiding van diverse ontwikkelingen, zoals het Interbestuurlijk Programma, waarin ook Goed Openbaar Bestuur als opgave is benoemd dat belangrijk is bij de gezamenlijke aanpak van de maatschappelijke opgaven. Zeker nu er steeds meer opgaven zich afspelen op het regionale niveau, is het zinvol daar samen met de gemeenten in regionaal verband een visie op te ontwikkelen. De eerste stap in de verkenning was het onderzoek ‘Zelfbewust Zichtbaar’ dat de provincie door adviesbureau BMC liet uitvoeren; daarover zijn Provinciale Staten op 11 september 2018 geïnformeerd. Aanvullend is er een enquête voorgelegd aan raads- en Statenleden over dit onderwerp. De resultaten daarvan zijn eind december met Provinciale Staten gedeeld.
Naar aanleiding van het rapport zijn er gesprekken gevoerd met diverse gemeenten, zowel op ambtelijk als bestuurlijk niveau. Het doel daarvan was om de uitkomsten van het BMC-rapport te bespreken en gezamenlijke vervolgstappen te bepalen, wat ertoe heeft geleid dat er breder draagvlak is georganiseerd om in 2019 verder te werken aan de visie. In het overdrachtsdocument voor de coalitieonderhandelaars wordt een aantal uitgangspunten meegegeven voor dat traject.
Kern daarvan is dat het nieuwe college wordt voorgesteld samen met gemeenten aan de slag te gaan met samenwerking, samenwerkingsvormen en de kwaliteit van openbaar bestuur in de provincie, wat uiteindelijk allen samenhangt met een vergroting van de uitvoeringskracht in de regio om zodoende de maatschappelijke opgaven aan te pakken.

Lopikerwaard
De provincie heeft ook een bijdrage geleverd aan een traject rondom samenwerking in de Lopikerwaard (gemeenten Montfoort, Oudewater, Lopik, IJsselstein en Woerden en waterschap HDSR) om tot komen tot een regionaal ambitiedocument. De startnotitie zal in januari 2019 worden afgerond. De thema’s bodemdaling, recreatie en toerisme en de energietransitie zijn hierin opgepakt. Dit traject wordt meegenomen in de lijst van experimenten onder de Omgevingswet. In 2019 werkt deze regio gezamenlijk verder aan deze thema’s. Over welke vorm dit wordt gegoten en of de provincie er een rol gaat spelen, wordt door de gemeenten op een later moment in 2019 besloten.

Eemnes/BEL-samenwerking
In verband met een mogelijke fusie van Blaricum, Laren en Huizen in Noord-Holland, waardoor de BEL-samenwerking kan eindigen, hebben Baarn en Eemnes een (eerste) verkenning laten uitvoeren naar een mogelijke ambtelijke samenwerking. Uit het adviesrapport van WagenaarHoes en the Changelab van maart 2018 kwam naar voren dat intensieve samenwerking op diverse opgaven kansrijk is. Ook is uitgesproken dat in het scenario dat de BEL-samenwerking blijft voortbestaan, Baarn en Eemnes evengoed de samenwerking op thema's als ruimtelijke ontwikkeling, wonen en verkeer & vervoer onderzoeken. In 2018 is op bestuurlijk en ambtelijk niveau periodiek overleg geweest over het borgen van de bestuurlijke toekomst van Eemnes/BEL en is daarover contact geweest met de betrokken gemeenten en de provincie Noord-Holland.
Bij brief van 9 oktober 2018 hebben de raden van Blaricum en Laren bij de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) het verzoek ingediend tot wijziging van de provinciegrens, waardoor beide gemeenten deel zouden gaan uitmaken van de provincie Utrecht. De minister van BZK heeft dit verzoek nog niet beantwoord. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland besloten op 20 november 2018 om de herindelingsprocedure voor Blaricum, Laren en Huizen, en Hilversum met Wijdemeren, te beëindigen. Aanleiding voor dit besluit vormde het concept-Beleidskader gemeentelijke herindeling 2018 dat voor advies aan het IPO en VNG was voorgelegd.

Samenwerkingsverband Montfoort-IJsselstein
De raad van IJsselstein heeft op 20 december 2017 besloten om de gemeenschappelijke regeling UW-samenwerking met Montfoort te beëindigen.  In verband hiermee heeft in 2018 onder regie van de provincie Utrecht de ontvlechting van het UW-samenwerkingsverband plaatsgevonden. Hierbij heeft de provincie ter ondersteuning van de organisatorische ontvlechting ook een onafhankelijk procesbegeleider van een adviesbureau ter beschikking gesteld.
De gemeenten hebben zelf de besluitvorming voorbereid over het vormgeven en inrichten van hun nieuwe organisatie. Beide gemeenten konden echter geen overeenstemming bereiken over de financiële ontvlechting en hebben de commissaris van de Koning gevraagd om daarin te bemiddelen. Hij heeft medio september 2018 de heer B. Eenhoorn gevraagd om in overleg met de colleges van Montfoort en IJsselstein tot een gedragen oplossing te komen voor de financiële afwikkeling van de ontvlechting van de UW-samenwerking. De financiële ontvlechting omvatte de verdeelsleutel 2018, de verdeling van de ontvlechtingskosten en de vergoeding van frictiekosten aan Montfoort in verband met een zelfstandige ‘doorstart’. In dat verband en de mogelijk kwetsbare startsituatie van Montfoort heeft de provincie Utrecht de bereidheid uitgesproken om voor een overbrugbare periode zich te willen inspannen voor het beschikbaar stellen van enige formatieve en kwalitatieve capaciteit.
De raden van Montfoort en IJsselstein hebben eind 2018 ingestemd met het voorstel voor de financiële ontvlechting van de heer Eenhoorn. Met ingang van 1-1-2019 hebben Montfoort en IJsselstein weer een eigen ambtelijke organisatie

In verbinding: relatiemanagement en belangenbehartiging
Verbinding begint bij het opbouwen en onderhouden van relaties en netwerken. Met in totaal achttien werkbezoeken en inspiratie- en verdiepingssessies legden wij dit jaar verbinding met verschillende partners. We bezochten en ontvingen diverse gemeenten, buurprovincies, instellingen en bedrijven (bijvoorbeeld de gemeente Bunnik, de provincie Noord-Holland, het Rijkswaterstaat Midden Nederland en Hogeschool Utrecht). Tijdens de inspiratie- en verdiepingssessies spraken wij met uiteenlopende (externe) partijen die betrokken zijn bij onderwerpen die voor onze provincie van belang zijn, zoals Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en het Groene Hart. In september organiseerden wij een netwerkbijeenkomst voor alle nieuwe Utrechtse colleges zodat wij met hen en zij met elkaar kennis konden maken. Zo bouwen wij onze netwerken verder uit en zijn kansen gecreëerd voor de verdere ontwikkeling van de provincie.
Dat geldt ook voor de Haagse netwerken waar wij het afgelopen jaar de Utrechtse belangen onder de aandacht hebben gebracht. Wij blijven veel aandacht besteden aan het verder profileren van de provincie in politieke en ambtelijke netwerken. We pakken de belangenbehartiging vanuit Utrecht zoveel mogelijk samen met de regionale partners op. Wij organiseren jaarlijkse bijeenkomsten als de Utrecht Borrel en diverse werkbezoeken naar Utrechtse opgaven voor de ministeriële ambtelijke top en Kamerleden. Daarmee bieden we de stakeholders uit de regio een platform voor profilering.
Voor onze eigen organisatie is na een proefperiode in 2018 een modern informatie- en monitoringssysteem ingericht, zodat we sneller en beter op de hoogte zijn van de relevante landelijke en rijksontwikkelingen in Den Haag.