Sinds het sluiten van het Akkoord van Utrecht in 2011 is er 822 ha van de afgesproken 1.506 ha omgezet naar natuur middels functieverandering, waarvan ruim 100 ha in 2018. Tevens is er sinds 2011 1.620 ha van de geplande 4.200 ha nieuwe natuur ingericht, waarvan 76 ha in het afgelopen jaar. Hoewel er minder is ingericht dan voorzien in de begroting 2018, ligt de uitvoering ruim op schema voor realisatie in 2021 (internationale natuur) en 2027 (nationale natuur). De komende jaren worden nog diverse grote inrichtingsprojecten afgerond. De opgave loopt door tot 2027. Met de provincie Zuid-Holland zijn voorbereidende besprekingen gevoerd over de overdracht van NNN- en Natura-2000 gebieden van het gebied de Vijfheerenlanden.

De bestemming voor de polder Mijnden wordt Agrarisch met natuurwaarden met een wijzigingsbevoegdheid naar natuur. De grondeigenaar, Staatsbosbeheer, gaat aan de slag met het opstellen en uitvoeren van het inrichtingsplan voor het oostelijke deel van Polder Mijnden.
Voor de natuurverbinding Veldwetering in Groot Wilnis-Vinkeveen hebben de 4 grondeigenaren (3 agrariërs en Staatsbosbeheer) ca. 11 ha landbouwgrond omgevormd naar natuur. Bij het project Veldwetering wordt er ook een wandelverbinding gerealiseerd via een pontje over de Veldwetering. Deze wandelroute wordt opgenomen in het bestaand wandelnetwerk en zal begin 2019 worden geopend.

Voor de Elster Buitenwaarden zijn in 2018 alle benodigde vergunningen aangevraagd en is de raming definitief gemaakt. In oktober 2018 heeft de definitieve gunning aan een aannemer plaatsgevonden. De planning van de aannemer is bepalend voor het moment van oplevering. De planning wordt beïnvloed door de voorwaarden gebonden aan vergunningen, de weersomstandigheden, het voorkomen van beschermde flora en fauna en de verontdieping van de plas waarin vrijkomende grond wordt gestort, inclusief de noodzakelijke zettingstijd. De aannemer is in februari 2019 van start gegaan met haar werkzaamheden.

In 2018 is er gewerkt aan de pilot Kleine landschapselementen. In maart hebben de bestuurders van vier pilotgemeenten, twee agrarische collectieven, provincie Utrecht, Landschap Erfgoed Utrecht en Utrechts Particulier Grondbezit een overeenkomst getekend. Daarna zijn betrokken partijen aan het werk gegaan om deelnemers te werven die kleine landschapselementen willen aanleggen. Vanuit de provincie is dit gestimuleerd via artikelen in onder andere de huis-aan-huispagina. Het ziet er naar uit dat het beschikbare budget in zijn geheel wordt besteed aan de aanleg en het herstel van kleine landschapselementen, zoals poelen, lanen, houtsingels, hakhoutbosjes en natuurvriendelijke oevers. In 2 gemeenten is dit nu al het geval en zijn al verschillende elementen gerealiseerd; in de andere 2 gemeenten zijn veel belangstellenden genoteerd, maar is de uitvoering nog niet vastgelegd. Hiervoor is nog tijd tot 1 juni 2019.

De kansen voor realisatie en kwaliteitsverbetering van natuur zijn verkend. De resultaten zijn besproken met de Kopgroep Akkoord van Utrecht. Voor het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en de Groene Contour zijn vervolgtrajecten opgestart. De partners van het Actieplan Duurzame Landbouw met Natuur hebben in afstemming met de provincie plannen ontwikkeld voor het uitvoeren van een pilot in de Groene Contour vanaf 2019. Zie verder bij Nieuwe financieringsbronnen.