Jaarrekening 2018

1. Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing

1.4 Financiële kengetallen

De kengetallen geven in combinatie met elkaar inzicht in de financiële weerbaarheid en flexibiliteit van de provincie Utrecht. Provinciale Staten worden in staat gesteld om gemakkelijker inzicht te verkrijgen in de financiële positie en over de baten en de lasten van de provincie. De kengetallen vormen een verbinding tussen de verschillende aspecten die Provinciale Staten in hun beoordeling van de financiële positie moeten betrekken om daar een verantwoord oordeel over te kunnen geven.

De vijf kengetallen zijn:

  1. Netto schuldquote
  2. Solvabiliteit;
  3. Grondexploitatie
  4. Structurele exploitatieruimte;
  5. Belastingcapaciteit opcenten MRB

Conclusie
De kengetallen geven in combinatie met elkaar inzicht over de financiële weerbaarheid en flexibiliteit van de provincie Utrecht. De provincie Utrecht staat er gezond voor. Alle verplichte kengetallen worden gekwalificeerd als gezond. Wat de gevolgen zijn van de corona-crisis op de financiële positie van de provincie is bij de Jaarrekening  2018 nog niet aan te geven.

(De kengetallen zijn op de volgende pagina’s gepresenteerd. We merken hierbij op dat de gepresenteerde cijfers in de kolom ‘Rekening 2017’ aansluiten met de gepresenteerde cijfers ‘Balans per 31 december 2017’ in de jaarrekening 2017. Bij het opstellen van de jaarstukken 2018 constateerden we dat bij de berekening van de kengetallen m.b.t. netto schuldquote in de jaarrekening 2017 er voor het saldo van de overlopende passiva en de totale baten per abuis andere cijfers zijn gehanteerd dan op de balans van dat jaar is verantwoord. Dit heeft een afwijkend percentage van het kengetal tot gevolg).

1. De netto schuldquote (gecorrigeerd voor verstrekte leningen)
De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de provincie ten opzichte van de eigen middelen en geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. Een negatieve uitkomst betekent dat er geen netto-schuld is. De netto-schuld-quote is te kwalificeren als gezond. De netto-schuld quote is lager dan 90%.
De provincie Utrecht heeft per 31-12-2018 voldoende eigen middelen om investeringen te financieren. Er hoeft geen externe financiering worden aangetrokken in 2018.

1A Netto schuldquote

Rekening 2017

Oorspronkelijke Begroting 2018

Rekening 2018

A

Vaste schulden

-

-

-

B

Netto vlottende schulden

16.964

11.741

14.508

C

Overlopende passiva

375.559

196.625

310.770

D

Financiele activa art 36d,e,f Stt vaste activa, niet de Balans

20.918

29.603

25.000

E

Uitzettingen < 1jaar

461.635

165.626

383.256

F

Liquide middelen

1.489

2.389

382

G

Overlopende activa

28.033

59.151

48.739

H

Totale baten (excl mutaties reserves)

-507.002

-398.576

-439.560

Netto schuldquote (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100%

24%

12%

30%

1B. Netto schuldquota gecorrigeerd voor verstrekte geldleningen

Rekening 2017

Oorspronkelijke Begroting 2018

Rekening 2018

A

Vaste schulden

-

-

-

B

Netto vlottende schuld

16.964

11.741

14.508

C

Overlopende passiva

375.559

196.625

310.770

D

Financiele activa art 36b,c,d,e,f Stt vaste activa, niet de Balans

26.491

29.683

29.647

E

Uitzettingen < 1jaar

461.635

165.626

383.256

F

Liquide middelen

1.489

2.389

382

G

Overlopende activa

28.033

59.151

48.739

H

Totale baten (excl mutaties reserves)

-507.002

-398.576

-439.560

Netto schuldquote (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100%

14%

12%

31%

2. Solvabiliteitsratio
Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de provincie in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. De mate van weerbaarheid geeft in combinatie met de andere kengetallen, zoals structurele exploitatieruimte en belastingcapaciteit, een indicatie over de financiële positie van een provincie. De solvabiliteitsratio geeft aan hoe groot het eigen vermogen is als percentage van het totale vermogen. Een ratio van 61% wordt gezien als gezond.

De reserves zijn in 2018 gegroeid ten opzichte van 2017. Het vreemd vermogen bestaat voornamelijk uit overlopende passiva. De overlopende passiva bestaat uit een substantieel deel beschikte subsidies. Gezien de hoogte van het vreemd vermogen kan geconcludeerd worden dat de berekende ratio voldoende is om aan de financiële verplichtingen te voldoen.

2. Solvabiliteitsratio

Rekening 2017

Oorspronkelijke Begroting 2018

Rekening 2018

A

Eigen vermogen

454.984

430.946

543.897

B

Balanstotaal

866.970

659.918

885.165

Solvabiliteit

52%

65%

61%

3. Kengetal grondexploitatie
Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (de waarde van de grond) is ten opzichte van de totale (geraamde) baten van de mogelijke verkoop van de grond. Wanneer de grond tegen de prijs van landbouwgrond is aangekocht, loopt een provincie een relatief gering risico. Het is dus belangrijk om te beoordelen of er een reële verwachting is of grondexploitatie kan bijdragen aan de verlaging van een eventuele schuld. De provincie Utrecht houdt zich met Hart van Heuvelrug bezig met grondexploitatie.
In de jaarrekening 2018 is een stelselwijziging doorgevoerd in de verwerking van de grondexploitatie Hart van de Heuvelrug. De investeringen in natuurgebieden en de verbindingen tussen natuurgebieden worden niet langer onder de balanspost voorraad onderhanden werk gepresenteerd, maar onder de immateriële en materiële vaste activa. Dit leidt tot een verschuiving van € 51 mln. aan de debetzijde van de balans. Deze stelselwijziging is doorgevoerd in de beginbalans 2018 en verklaart de afname van het kengetal grondexploitatie van 18% naar 8%. In de toelichting op de jaarrekening is meer informatie over deze aanpassing opgenomen.

3. Kengetal grondexploitatie

Rekening 2017

Oorspronkelijke Begroting 2018

Rekening 2018

A

In exploitatie opgenomen bouwgronden

49.889

-

8.534

B

Onderhandenwerk

32.054

59.781

25.461

C

Totale baten (cf art.17 lid c BBV dus excl. mutat.reserves

451.364

398.576

439.560

Grondexploitatie (A+B)/C x 100%

18%

15%

8%

4. Structurele exploitatieruimte
De ratio Structurele exploitatieruimte geeft aan welke structurele ruimte de provincie heeft om de eigen lasten te dragen. Structurele baten en lasten zijn die baten en lasten die in beginsel jaarlijks in de begroting, meerjarenraming en jaarrekening zijn opgenomen. Bij incidentele baten en lasten gaat het om eenmalige baten en lasten die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Indien de structurele lasten worden gedekt door structurele baten is er sprake van materieel begrotingsevenwicht. Een begroting waarvan de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten biedt uiteraard meer flexibiliteit dan een begroting waarbij structurele baten en lasten in evenwicht zijn. Het kengetal structurele ruimte is gezond. De structurele baten zijn hoger dan de structurele lasten. Het kengetal structurele ruimte geeft aan dat er flexibiliteit in de exploitatie zit.

4. Structurele exploitatieruimte

Rekening 2017

Oorspronkelijke Begroting 2018

Rekening 2018

A

Totaal structurele lasten

477.443

209.102

202.353

B

Totaal structurele baten

457.321

240.496

246.835

C

Totale structurele toevoegingen aan reserves

0

2.579

0

D

Totaal structurele onttrekkingen aan reserves

0

0

E

Totale baten (incl. reserves)

675.778

478.175

495.134

Ratio ((B-A) + (D-C)) / (E) x 100%

-3%

6%

9%

5. Belastingcapaciteit opcenten MRB
De opcenten op de motorrijtuigenbelasting zijn voor de provincie de belangrijkste eigen inkomstenbron. De belastingcapaciteit wordt gerelateerd aan de hoogte van het gemiddelde landelijk gehanteerde tarief voor de opcenten. Een provincie heeft de mogelijkheid de opcenten te verhogen tot het maximum zoals dat door het Rijk wordt bepaald. De huidige ratio wordt als gezond ervaren.
In de provincie Utrecht is het tarief MRB 7,9 opcenten lager dan het gemiddelde in alle provincies. Dit is 9,8% lager dan het gemiddelde van de twaalf provincies en 35% lager dan het wettelijk maximum. In 2018 heeft de Provincie Utrecht € 122,4 miljoen opgehaald met Motorrijtuigenbelasting.
De belastingcapaciteit voor de provincie Utrecht in 2018 kent daarmee in euro’s een bandbreedte tussen de € 13,3 miljoen (gemiddeld tarief opcenten) tot € 66 miljoen (wettelijk maximum voor tarief opcenten).

5. Belastingcapaciteit: opcenten MRB

Rekening 2017

Oorspronkelijke Begroting 2018

Rekening 2018

A

Aantal opcenten MRB

72,6

72,6

72,6

B

Landelijk gemiddelde aantal opcenten in jaar er voor

80,5

80,0

80,6

Ratio (A/B) x 100%

90%

91%

90%